Хорижда амалиёт: Талабалар нима билан машғул бўлди?

Бугун талабаларга чет элда амалиёт ўташ имконияти яратиляпти. Авваллари талабаларда бундай имконият деярли йўқ эди. Масалан, Самарқанд агроинновациялар ва тадқиқотлар институтида бир неча йилдан бери талабалар Германия, Польша каби давлатларда амалиёт ўтаб келмоқда.

Ўтган йили ушбу давлатларда институтнинг 200 нафарга яқин талабаси амалиёт ўтаган бўлса, ушбу ёзги таътилда ҳам 100 дан ортиқ талаба амалиётга юборилди.

Яқинда институтнинг бир гуруҳ талабалари хорижда уч ойлик ҳақ тўланадиган амалиётда бўлди. Улар билан бўлган суҳбатимиз чет эл таассуротлари, амалиётда ўрганганлари ва Ўзбекистон шароитида хориждан нималарни олиш мумкинлиги ҳақида бўлди.

Дастлаб институтнинг иқтисодиёт ва бошқарув факультетининг туризм (агротуризм) йўналиши 4-босқич талабаларига қулоқ тутдик.

Равшан Султонов:

- Германияда уч ой амалиётда бўлдим. Асосан қишлоқ хўжалиги экинлари экиш, парваришлаш билан танишдик. Германия қишлоқ хўжалигида замонавий техникалардан кенг фойдаланяпти. Биз картошкани ковлаб оладиган ёки далани бегона ўтлардан тозалайдиган техникалар билан танишдик, уларни бошқаришни ўргандик. Германияда равоч ўсимлиги катта далаларда экилар экан ва ундан мураббо, шарбат тайёрлашяпти. Келажакда равоч ўсимлигини Ўзбекистон шароитида экиб, турли маҳсулотлар тайёрлашни йўлга қўймоқчиман. Дам олиш кунлари биз истиқомат қилган Росток шаҳрининг тарихий обидаларига саёҳат қилдик, диққатга сазовор жойларида бўлдик. 

Шаҳзод Бозорбоев:

- Юртимиз қишлоқ хўжалигида катта муаммолардан бири – маҳсулот ёқилғи бўлиб, Германияда бунга ечим топилган. Уларда қишлоқ хўжалигига оид технологиялар қуёш энергияси билан ишлайди. Бу бир томондан, ёқилғи сарфига кетадиган пулни тежаса, иккинчи томондан экология ифлосланишининг олдини олади. Эътиборимизни тортган яна бир жиҳат, уларда ерлар суғорилмайди, ёмғир кўп ёққани учун суғоришга эҳтиёж бўлмайди.

Олмонлар қишлоқ хўжалиги технологияларини қуёш энергияси ҳисобига ишлатишади. Келажакда мана шундай технологияларни яратиш устида ишламоқчиман.

Собиржон Абдураҳмонов:

- Германия қишлоқ хўжалиги ривожланган мамлакат. Амалиётимизнинг биринчи куни лавлаги майдонида бўлдик. Лол қолдиргани, экин устига мато ёпилган. Эрталаб Германияда шудринг тушади. Шу сабаб лавлаги устидаги мато намланади ва кун бўйи намликни ушлаб туради. Баъзида ҳафталаб ёмғир ёғмай қолиши ҳам мумкин. Бундай шароитда лавлаги сўлиб қолади. Улар ёмғир ёғмайдиган кунларда мана шу усулдан фойдаланар экан.

Суҳроб Боймуродов:

- Бу давлатда иккинчи марта амалиётда бўлишим. Ўтган йилги амалиётда лавлаги етиштириш, териш, қадоқлаш ишларини бажарган эдик. Бу йил равоч, қизил лавлаги, сабзи етиштириш, териш ишларида қатнашдик. Эътиборимизни тортган жиҳати, қишлоқ хўжалиги технологиялари бўлди. Масалан, тракторларининг ичида тўртта экран бўлиб, сенсор орқали бошқарилади. Трактор автомат режимига қўйилса, у даладаги ҳамма ишларни ўзи бажариб кетаверади, ҳайдовчилар қийналмасдан ишлайди. Қаторлар белгиланган ўлчамда бўлиб, қишлоқ хўжалиги техникалари автомат режимида ҳам бемалол ишлаб кетаверади.

Талаба йигитларнинг таассуротларини эшитиб, Германия қишлоқ хўжалиги ҳақида бироз тасаввурга эга бўлдик. Институтнинг агробиология факультети ўсимликлар ва қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари карантини йўналиши 3-босқич талаба-қизлари ҳам амалиётдан қайтишганини айтишди. Уларни ҳам суҳбатга тортдик.

Шаҳзода Алиқулова:

- Жорий йилнинг 15 мартидан июнгача Германиянинг Бонн шаҳрида амалиётда бўлдик. Мевани қайта ишлаш ва қадоқлаш компаниясида ишладик. Компания бизни тураржой ва озиқ-овқат билан таъминлади. Биз яхши меваларни махсус идишларга солиб қадоқладик. Касаллик текканларини алоҳида ажратдик.

Умида Суннатова:

- Мен ҳам шу компанияда амалиётда бўлдим. Эскпортга юбориладиган меваларни тарозида ўлчаб, идишларга солиб, қадоқлаб бердик. У ерда замонавий тарозилар бўлиб, улар чиплар билан ишлайди. Чипга сизнинг исм-фамилиянгиз киритилади. Агар тарозида белгиланган миқдордан кам ёки кўп мева солинса, лента ўша маҳсулот солинган идишни четга чиқариб ташлайди. Кейин ўша мева солинган идиш сизга қайтадан келади, унинг ҳажмини тўғрилаб, яна лентага қўйиб юборасиз.

Талабалар хориж амалиётидан катта ғоялар, яхши таассуротлар билан қайтганини билдиришди. Бундай амалиётлар бир томондан, талабаларда ўз касбига қизиқишни орттирса, иккинчи томондан, уларда янгилик қилишга бўлган иштиёқни уйғотади.

Ҳусниддин Пардаев, институтнинг халқаро ҳамкорлик бўлими бошлиғи:

- Жорий йилда институтнинг 132 нафар талабаси Германиянинг қишлоқ хўжалик маҳсулотларини ишлаб чиқариш ва қайта ишлаш компанияларига ҳақ тўланадиган ишлаб чиқариш амалиётига юборилди. 24 нафар талаба “Агрисоол” лойиҳаси доирасида Польшага ҳақ тўланадиган ишлаб чиқариш амалиётига жўнатилди. Жорий йилнинг август-октябрь ойларида 66 нафар талабамизни Германияга амалиётга юборишни режалаштирганмиз. Мақсадимиз – хорижий ҳамкорлар билан биргаликда жаҳон стандартларига мос мутахассислар тайёрлаш.

Хуршида ЭРНАЗАРОВА ёзиб олди.