Россияда давлат хизматчиларига оммавий иш ҳақи тўланмаслик бошланди: — ОАВ

Солиқ тушумларининг камайиши ва федерал бюджетдаги «тешик» фонида давлат хизматчиларининг иш ҳақи тўланмаганлиги Россия ҳудудларига қайтмоқда, уларнинг ҳажми Украинага бостириб кириш бошланганидан бери 6 триллион рублга яқинлашмоқда.

2022 йил февраль ойида барча даражадаги бюджетлардан маблағлар ўз вақтида тушмаганлиги сабабли иш ҳақи бўйича қарзлар 1400 фоизга ошди, дея хабар беради Росстат “Мамлакатнинг ижтимоий-иқтисодий аҳволи тўғрисида”ги ҳисоботида.

1 март ҳолатига кўра, давлат хизматчиларига иш ҳақи қарзларининг умумий миқдори 152 миллион рублга етди, гарчи январда бу кўрсаткич 10 миллион бўлган бўлса, декабрь ойининг охирида эса қарз нолга тенг эди.

Тўловлари кечиктирилган ходимлар сони 18,9 минг нафарга етди ва бир ой ичида икки баравардан зиёд ошди. Ўтган йили давлат хизматчиларига иш ҳақи бўйича қарзлар миқдори 1-15 миллион рублни ташкил этди. Шундай қилиб, ҳатто урушнинг биринчи йилидаги энг ёмон кўрсаткичлар билан таққослаганда, қарз 10 баравар кўпайди.

Росстат маълумотларига кўра, ўқитувчилар оммавий равишда муаммоларга дуч келишди. Февраль ойида таълим ходимлари олдидаги қарзлар 12 баравар ошди - 162 миллион рублгача. Ушбу маблағнинг 146 миллион рубли вилоятлар бюджетларига, 4 миллиони маҳаллий бюджетларга ва 2 миллиони федерал ғазнага қарздир. Ўқитувчилар иш берувчилардан "ўз маблағлари йўқлиги" туфайли яна 10 миллион рубль олишмади.

Февраль ойи охирида Россия бўйлаб ва барча соҳаларда ўз вақтида тўланмаган иш ҳақининг умумий миқдори 779 миллион рублни ташкил этди. Ва бу миқдор январь ойига нисбатан 24 фоизга ошган бўлсада, ўтган йилнинг охирига нисбатан пастроқ: декабрда 1,029 миллиард рубль, ноябрда 884 миллион рубль, декабрда 942 миллион рубль.

Шунга қарамай, давлат хизматчилари иқтисодиётдаги иш ҳақи қарзларининг деярли 20 фоизини ташкил қилади. Ва асосий улуш минтақавий бюджетлардан кам маблағга тўғри келади, дейди россиялик иқтисодчиси Олга Беленкая.

Ўтган йили Россия Федерациясининг 85 та субъектидан 50 таси бюджетларда жами 446,8 миллиард рубль миқдоридаги «тешиклар» билан ёпилди. Шу билан бирга, 14 та ҳудуд солиқ йиғиш режасини бажара олмади, 12 тасида эса даромадлари пасайиб кетди. Биринчи навбатда, бу субъектлар, Ғарб санкциялари остида қолган этакчи солиқ тўловчи компаниялар (Липетск, Челябинск, Мурманск вилоятлари, Красноярск ўлкаси ва бошқалар), деб таъкидлайди Интеграциялашган стратегик тадқиқотлар институти (ИССИ).

Губернаторларнинг вазифаси, биринчи навбатда, "ўз-ўзини таъминлаш" эди - Россия Федерациясининг ҳеч бир субъектида 2022 йил учун режалаштирилган харажатлар 100 фоиз бажарилмади, деб таъкидлайди экспертлар.

Москва субъектларга ёрдам бера оладими ёки йўқми, ноаниқ қолмоқда. Ўтган йили 3,3 триллион рубль дефицит олган федерал бюджет 2023 йилнинг икки ойида ўхшаш ҳажмдаги «тешик»ни қайд этди: январь-февралда у 2,6 триллион рублга етди. Шу билан бирга, нефть ва газ даромадлари деярли ярмига, хомашё экспортидан тушумлар эса 4-5 баравар камайди.