Коррупция одамларда эртанги кунга бўлган ишончни сўндиради

Коррупция жамият тараққиёти, юрт равнақи ва халқ фаро­вонлигига раҳна солади. Маънавиятини емириб, миллий қадриятларни, одоб-ах­лоқ нормаларини поймол этади. Фу­қароларда эртанги кунга бўлган ишончни сўндиради.

Шулардан келиб чиқиб, Президентимиз 2017 йил январида «Коррупция­га қар­ши курашиш тўғрисида»ги қонунни қабул қилди.

Мазкур қонун юртимизда коррупцияга қарши курашиш соҳасидаги муносабатларни тартибга солишда муҳим ҳуқуқий асос вазифасини ўта­моқда. Қонун коррупцияга қар­ши чора-тадбирлар самарадорлиги ва сифатини оширишга хизмат қилмоқда.

Ўтган йилнинг 27 майида Президентимизнинг «Ўзбе­кис­тон Республикасида кор­руп­ция­га қарши курашиш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғ­рисида»ги фар­­­мони қабул қилинди. Бу ҳужжат ана шу хавф­ли иллатга қарши муросасиз муносабатни янада кучайтириш борасидаги вазифалар кўламини кенгайтирди.

Коррупцияга қарши муросасиз курашиш узлуксиз ҳаракат қилишни тақозо этади. Бу­ни давлатимиз раҳбари жорий йил 24 январда Олий Мажлисга Мурожаатномасида ғоятда ҳақли фикрларни илгари сургани мисолида яққол кўриш мумкин.

Президентимиз таъкидлаганидек, коррупцияга қар­ши курашишда аҳолининг барча қатламлари, энг яхши мутахассислар жалб қилинмас экан, жамиятимизнинг барча аъзолари, таъбир жоиз бўлса, «ҳа­лоллик вакцинаси» билан эмланмас экан, ўз олдимизга қўй­­ган юксак марраларга эриша олмаймиз. Биз коррупция­нинг оқи­батлари билан курашишдан унинг барвақт олдини олишга ўтишимиз керак.

Мурожаатномада корруп­ция­га қарши курашиш вазифалари ижросини тизимли ташкил этиш мақсадида, парламент ва Президентга ҳисоб берадиган, коррупцияга қар­ши курашишга масъул саналадиган алоҳида орган ташкил этиш таклиф қилинди. Бу ҳам ушбу хавфли иллатга бутунлай барҳам бериш учун ҳали кўп куч ва меҳнат сарфлашимиз за­рурлигини кўр­сатмоқда.

Кейинги даврда корруп­ция­га қарши курашиш соҳасида аҳолининг ҳуқуқий онги ва ҳуқуқий маданиятини ошириш борасида бир қатор зарур чоралар кўрилди. Бу ҳақда тўхталаётганимизнинг сабаби шуки, жамиятнинг ҳар бир аъзоси қонунларни, хусусан, коррупция билан боғлиқ қилмишнинг ҳуқуқий оқибатларини яхши билиши керак.

Қонунни билмаслик, унинг мазмун-моҳиятидан бехабарлик, табиийки, коррупция жиноятини содир этган шахснинг жазодан қутулиб қолишига им­кон бермайди. Чунки пора олган ҳам, берган ҳам, пора олиш-беришда воситачилик қилган ҳам муқаррар жиноий жавобгарликка тортилади. Қо­нун талаби шундай.

Маълумки, давлат органлари ходимлари ўз ваколатлари доирасида иш олиб боради. Ўз-ўзидан, уларга жисмоний ёки юридик шахсларнинг иши тушади. Бундай чоғда «енг ичида» иш битириш мақса­дига қаратилган илтимос ва таклифлар бўлмаслиги мумкин эмас. Коррупцияни келтириб чиқарувчи бундай ҳо­латларни бартараф этиш йў­ли «Коррупцияга қарши ку­рашиш тўғрисида»ги қо­нуннинг 26-моддасида белгилаб қў­йилган.

Мазкур нормага мувофиқ, давлат органлари ходимлари уларни коррупцияга оид ҳу­қуқбузарликлар содир этишга кўндириш мақсадида бирор-бир шахс ўзларига мурожаат эт­ганлигига оид барча ҳоллар тўғрисида, шунинг­дек, давлат органларининг бошқа ходимлари томонидан содир этилган шунга ўхшаш ҳуқуқбузарликларнинг ўзларига маълум бўлиб қолган ҳар қандай факт­лари ҳақида ўз раҳбарини ёхуд ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларни хабардор этиши шарт. Ушбу маж­бу­рият­нинг давлат органлари ходимлари томонидан бажарилмаслиги қонун ҳужжатларига мувофиқ жавобгарликка сабаб бўлади.

Жаҳонгир Арслонов,

жиноят ишлари бўйича Ургут тумани суди раиси.