ЮНЕСКО Бош конференциясининг 43-сессияси нега Самарқандда ўтказиляпти?
2023 йилда ЮНЕСКО томонидан унинг Бош конференцияси 43-сессиясини 2025 йилда Самарқанд шаҳрида ўтказиш бўйича махсус резолюция қабул қилинди.
Ташкилотга аъзо 194 давлат томонидан қабул қилинган тарихий қарор - бу, шубҳасиз, ҳозирги кунда Ўзбекистонда амалга оширилаётган тизимли ислоҳотларга берилган юксак баҳодир.
Бош конференция ЮНЕСКОнинг олий органибўлиб, унинг сессиялари ҳар икки йилда бир марта ўтказилади. Ташкилотнинг ўтган 80 йиллик тарихимобайнида Бош конференция сессиялари фақатгинабир марта, яъни 1985 йил Болгариянинг София шаҳрида бўлиб ўтган. Қолган барча сессияларЮНЕСКО бош қароргоҳи бўлмиш Париж шаҳридаўтказиб келинган.
Нега Самарқандда?
ЮНЕСКО Бош конференцияси 43-сессиясининг бош қароргоҳи сифатида Самарқанд шаҳри танлаболиниши бежиз эмас, бунда чуқур рамзий маъномужассам. Зеро, ушбу кўҳна ва ҳамиша навқироншаҳар азалдан тарихий учрашувлар, тамаддунлармулоқоти маркази бўлиб келган. Бу ерда турлимаданиятлар ўзаро учрашиб, бир-бирини тўлдириб, бойитиб келган.
ЮНЕСКО анжумани доирасида Ўзбекистоннингмаданий-тарихий, илмий-маърифий, туристик имкониятлари, унинг дунё тамаддунига қўшганоламшумул ҳиссаси дунё ҳамжамиятига намойишэтилади.
Самарқанд – халқаро конгресслар маркази
Сўнгги йилларда Самарқандда халқаро ваминтақавий аҳамиятга молик қатор тадбир ваанжуманлар ўтказиб келинмоқда. Жумладан:
- “Марказий Осиё: ягона ўтмиш ва умумийкелажак, барқарор ривожланиш ва фаровонликйўлидаги ҳамкорлик” мавзуидаги халқароконференция (2017 йил),
- Инсон ҳуқуқлари бўйича Осиё форуми (2018 йил),
- Инсон ҳуқуқлари бўйича Самарқанд форуми (2020 йил),
- ШҲТ давлат раҳбарлари саммити (2022 йил),
- Бутунжаҳон туризм ташкилоти (ЮНВТО) Бош ассамблеясининг 25-сeссияси (2023 йил).
ЮНЕСКО Бош конференцияси 43-сессияси ваунинг кун тартиби
ЮНЕСКО Бош конференцияси 43-сессияси тарихий воқеа ҳисобланади. Унда ЮНЕСКОга аъзобарча давлатларнинг нуфузли делегацияларииштирок этади. Бундан ташқари, ЮНЕСКО котибияти ҳам тўлиқ таркибда иштирок этади. 43-сессияси кун тартибидан қуйидаги масалалар ўринолган:
- ЮНЕСКО ташкилотининг ўрта муддатлидастурий мақсад ва вазифаларини тасдиқлаш;
- ЮНЕСКОнинг 2026-2027 йилларга мўлжаланганбюджетини қабул қилиш;
- ЮНЕСКО ташкил топганининг 80 йилликюбилейини нишонлаш;
- ЮНЕСКО янги Бош директори номзодинитасдиқлаш;
- ЮНЕСКО ваколати доирасига кирувчи турлимасалаларни кўриб чиқиш.
Самарқандга хуш келибсиз, азиз меҳмонлар!
Тинчлик ва барқарор тараққиёт руҳидаги“Самарқанд овози” тобора баландроқянграйверсин!
Қодир Жўраев,
сиёсий фанлар доктори, профессор.