Премьера: Ойгулнинг қалтис қадами барчамизга сабоқ

Каттақўрғон шаҳар драма театри 27 март - Халқаро театр кунида томошабинларга ажойиб туҳфа тайёрлади. Театрнинг маҳоратли актёрлари таниқли ижодкор Фармон Тошев қаламига мансуб, режиссёр Ғофур Мардонов томонидан саҳналаштирилган “Қалтис қадам” спектакли премьерасини намойиш этди.
Спектакль Сурияга кетган юртдошимизнинг аччиқ қисмати ҳақида сўзлайди. Асарни томоша қилар экансиз, қаҳрамоннинг ҳаёт синовларига бардоши, меҳрга ташна қалбнинг алдовларга ишонгани, унга берилмаган эътибордан азият чеккани адашишга бошлаган сабаблардан бўлганига гувоҳ бўласиз. Унинг изтироблари ҳеч кимни бефарқ қолдирмайди. Томошага келган киши йўқки, Ойгулнинг қисматидан кўзига ёш олмаган бўлса, Суриядаги даҳшатлардан нафратланмаган бўлса.
Давлатимиз раҳбарининг бевосита ташаббуси билан “Меҳр” инсонпарварлик операцияси доирасида кўплаб ҳамюртларимиз - аёллар ва болалар Ватанига қайтарилди. Улар орасида асар қаҳрамони ҳам бор.
Болаликдан эрта айрилган Ойгул
Кечагина қўлида қўғирчоқ ўйнаб ўтирган қиз бошига онасининг бевақт вафоти кўплаб синовларни рўпара қилди. Отанинг бошқа хотинга ўйланиши ҳамда уни эрта турмушга бериши Ойгулнинг осмон қадар орзуларидан мосуво этди. У ўқимоқчи эди. У жамиятда керакли инсон бўлмоқчи эди.
Тақдирни қарангки, турмушга чиқиб ҳам рўшнолик кўрмади. 5 йил фарзандли бўлмагач, эри ҳам уни уйдан ҳайдади. Шу давр мобайнида бирор марта ширин сўз эшитмаган Ойгул эрининг дашномларига, ҳақоратларига, жанжалларига чидай олмай ота уйига қайтиб келди. Бироқ бу ерда ҳам унга жой йўқлигини билгач, ҳаётнинг аччиқ синовларига дош бериш қанчалик қийинлигини ҳис этди.
Унинг юрагидан отилиб чиққан нидо, бағритош ўгай онани ҳам, бемеҳр отани ҳам эрита олмади. Бу ерда нажот йўқлигини билгач, акаларининг олдига - Россияга кетади. У ерда Исматилла исмли киши билан турмуш қуради. Меҳрга ташна қалб энди унинг тафтидан исиётган бир пайтда турмуш ўртоғи уни алдаб Сурияга олиб келганини пайқайди. Бу ердаги даҳшатлар, уруш, доимий дайди ўқдан бекиниш, эртага яшаши ҳам гумон бўлган кишилар ҳаёти Ойгулни буткул ҳаётдан совитади. Яшашга бўлган иштиёқ қолмайди. Шундай вақтда давлатимиз томонидан адашган фуқароларни уруш домидан олиб келиниши, улар орасида Ойгулнинг ҳам борлиги, юрт соғинчи, юртдошларимизнинг меҳри уни яна қайта ҳаётга қайтарди. Яшашга ишонч уйғотди.
Итоаткорлик, меҳрга ташналик қаҳрамонимнинг адашишига сабаб бўлди
Спектаклда бош қаҳрамон Ойгул образи ёш актриса, Тошкент давлат санъат ва маданият институти талабаси Муниса Аминова томонидан ижро этилди. Актрисанинг дебют ижроси бўлишига қарамай, Ойгулнинг ҳаяжонларини, тақдирнинг аччиқ қисматига бардошини, итоаткорлигини, меҳрга ташналигини ва алданганига қарши қаҳрини томошабинларга етказа олди.
- Режиссёр дастлаб қўлимга сценарийни берганида, тўғриси, қаҳрамонимнинг изтиробларини, дардини, ички кечинмаларини томошабинга етказиб бера оламанми, деган ҳадик бор эди, - дейди Муниса Аминова. – Аммо Ғофур Мардоновнинг талабчанлиги, устозларимнинг яқиндан кўмаги билан Ойгулнинг ҳиссиётларини саҳнада кўрсата олдим. Қаҳрамоним эътибордан четда қолганлиги, меҳрга ишониб алданганлиги, руҳий ҳолати барчани бирдек ларзага солади. Спектаклда Суриядаги саҳналарни ижро этар эканман, юртимизнинг тинчлигига минг бор шукур қилдим. Ойгулнинг қўрқувини ўзимда ҳис қилдим.
Декорацияларда спектаклнинг ечими яширин
Саҳна декорациялари асардаги воқеалардан сўзлайди. Театр рассомининг маҳорати, асарнинг моҳияти, режиссёрнинг ғоялари декорацияларда ифодаланганида кўриш мумкин. Ёш рассом Илҳом Рустамов саҳна декорацияларида тинч-осуда осмонни, Суриядаги даҳшатларни кўрсата олди. Мўъжазгина ҳовлида Ойгулнинг қўғирчоқ ўйнаб ўтириши, унинг эрта болалигидан ажралишини ифодаласа, асар якунида уни қўғирчоққа талпиниши ҳаётга бўлган қизиқишининг уйғонишидан далолат. Режиссёр ва рассом ҳамкорликда бундай деталларни кўздан қочирмагани томошабинга кўпроқ воқеликни етказди.
- “Қалтис қадам” спектакли ҳаётий воқелик асосида саҳналаштирилгани билан ҳам аҳамиятли, - дейди режиссёр Ғофур Мардонов. – Агар томошабин қалбида қўрқув, нафрат уйғонган, айрим саҳналардан жирканган бўлса, демак, жамоамиз ютуқга эришди. Сабаби, бу каби асарни кўриб, биз хулоса қилишимиз керак. Айниқса, ёшларимиз учун, интернет тармоғига қарам бўлаётган юртдошларимиз, билиб-билмай турли оқимларга кириб қолаётганлар учун мазкур спектакль айни муддао бўлди.
Спектаклни томоша қилишга келган киши борки, Ойгулнинг мураккаб ҳаёт йўлидан хулоса қилди. Унинг аччиқ қисматидан куйинди. Ўзига керакли хулосани олди. Томоша сўнггидаги давомли қарсаклар, юртига қайтган Ойгулни кўрган томошабин нигоҳидаги қувонч актёрнинг маҳоратига берилган баҳодир.
***
Каттақўрғон шаҳар драма театри бадиий раҳбарининг маълумот беришича, мазкур спектакль маҳаллий ёзувчилар билан ҳамкорликда ишланган илк томоша. Бу йил театр жамоаси карантин бўлишига қарамай 6 та спектакл саҳналаштириб, республикадаги энг фаол театр номига сазовор бўлди. Театр бадиий раҳбари “Маданият ва санъат фидокори” кўкрак нишони билан тақдирланди. Демак, театрда томошабинлар нигоҳи бор, актёрларнинг шижоати бор. Бу эса янги, мазмунли асарлар яралишига замин яратади.
Насиба Жонтўраева.