Jaloliddin Rumiy orzu qilgan kun Konya shahrida har yili nishonlanadi
Turkiya bugun ham diniy urf-odatlari, an’analari va boy madaniy merosi bilan o‘zining betakror ruhini saqlab kelmoqda.
Ana shunday an’analardan biri asrlar davomida o‘z hikmatlari bilan insoniyatga yo‘l ko‘rsatib kelayotgan Jaloliddin Rumiy hazratlarining "Shab-i arus" (vuslat) marosimi bo‘lib, u har yili o‘n minglab ziyoratchilarni Konya shahriga jalb qilmoqda.
Har yili 7-17 dekabr kunlari o‘tkaziladigan Mavlono Rumiyning vuslat kunini yodga olish marosimi bu yil “Tinchlik vaqti” shiori ostida nishonlanmoqda. Tadbir mehmonlar va ziyoratchilarga 2008 yildan beri YuNESKOning Nomoddiy madaniy merosi ro‘yxatidan munosib o‘rin olgan, ilohiy muhabbatning yuksak timsoli sanaluvchi Mavlaviy samo raqslarini bevosita ko‘rish va his qilish imkoniyatini taqdim etadi. Ushbu o‘n kunlik dastur davomida Saljuqiylar me’morchiligi va ajoyib oshxona madaniyati bilan mashhur bo‘lgan Konya shahri Mavlononing ma’naviy merosidan ilhomlangan jonli madaniy markazga aylanadi. Ma’ruzalar, she’r kechalari, samo raqslari, ko‘rgazmalar, teatr sahnalari va fototanlovlar shaharga o‘zgacha ruh bag‘ishlaydi.
Jaloliddin Rumiy 1207 yil 30 sentyabrda Balxda (hozirgi Afg‘oniston) ziyoli oilasida tavallud topgan va keyinchalik Saljuqiylar poytaxti Konyaga ko‘chib o‘tgan.
Rumiyning muhabbat, sadoqat va ruhiy kamolot haqidagi ta’limoti tezda shuhrat qozonib, butun dunyoga yoyildi. “Kim bo‘lishingdan qat’i nazar, yana kel! Yana kel!” degan chaqirig‘i bilan butun dunyoni ilm olishga chorlagan. Uning 25 ming 700 ga yaqin baytdan iborat fors tilida yozilgan olti jildli “Masnaviyi ma’naviy” asari bugun ham ma’naviy adabiyotning bebaho durdonasi hisoblanadi. Mavlono Jaloliddin Rumiy 1273 yilda 66 yoshida Konyada vafot etdi.
Tarixda yozilishicha, Mavlono Jaloliddin Rumiy vafot etayotganida atrofdagilar va shogirdlari chuqur qayg‘uga tushadi. Shunda Rumiy ularga “Bugun men bir umr orzu qilgan kunim keldi, nihoyat Yor visoliga yetaman! Bugun to‘y oqshomi! Qayg‘uga botmay, bu kunni bayram qiling!”, deya vasiyat qilgan ekanlar. Mavlono o‘zining bu so‘nggi onini “Shab-i arus”, ya’ni “to‘y oqshomi” deb atagan. Shogirdlari esa bu vasiyatni sadoqat bilan ado qildilar va har yili bu kecha qayg‘u bilan emas, balki bayram va ma’naviy tafakkur ruhi bilan nishonlanib kelinadi.
Zilola tayyorladi.
