Yigirma yilda ham unutilmagan tarsaki "sabog‘i"

Horun ar-Rashidning o‘g‘li Ma’mun kichkinaligida ustozi uni tayoq bilan sababsiz urdi. Ma’mun undan: “Meni nega urdingiz?” deb so‘radi. Ustozi: “Jim!” dedi. Ma’mun har safar ustoziga mazkur savolni bersa, ustozi unga: “Jim!” derdi.

Oradan yigirma yil o‘tgandan so‘ng Ma’mun xalifalik mansabini egalladi. Uning birinchi qilgan ishi ustozini o‘z huzuriga chorlash bo‘ldi. Ustozi kelgach, undan: “Bolaligimda meni nega urgan edingiz?” deb so‘radi. Ustozi tabassum qildi va: “Haliyam unutmadingmi?” deb so‘radi. Ma’mun: “Allohga qasamki, unutmadim”, deb javob berdi.

Shunda ustoz Ma’munga: “Mazlum zulmni unutmasligini bilishing uchun shunday qilgandim. Hech kimga zulm qilma! Zulm mazlumning qalbidagi olov bo‘lib, yillar o‘tsa ham o‘chmaydi. Bandalarning bandalarga qilgan zulmlari eskirmaydi, chirimaydi. Agar mazlum zolimni kechirmasa, Alloh zolimga javob qaytarish paytini, munosib vaqtda va munosib joyda hukm qilishni belgilab qo‘yadi” dedi.

Ma’mun ustozidan ko‘p yillar davomida ilm oldi. Ammo ustozi bilan ko‘rishgan paytda, undan olgan ilmlarini emas, balki bir marta olgan tarsakisini esladi.

"Hikmatlar xazinasi" kitobidan.