Эҳсон эгасини топди

Аёлу эркак бир пайтлар ризқи танг пайтларда айтарди: "Яна Аллоҳ қодир қилса, қўлимиз-қурбатимиз етса, бир куни Қурбон ҳайити куни қурбонлик ўтказамиз".
Аллоҳ таоло муродларига етказди. Ҳайитнинг иккинчи куни жонлиқ сўйилди. Ошхонада ўтириб, эру-хотин дили ва тили шукрга тўйинган ҳолатда эҳсонни қирқ бўлакка бўлиб, халталарга жойлаб чиқди. Кейин бир бошдан тарқатишни бошладилар.
Эҳсон кўтариб аёли уйига яқин бошқа бир қўшнининг эшигини тақиллатиб борди. Очгувчи инсоннинг эса энсаси қотди:
"Майлику-я, лекин шартмас эди..."
Уйга чиққунча аёлни ўй босди: "Қўшнимни хафа қилиб қўйдим, шекилли".
Уйда уни кутиб турган жуфти воқеани англади-ю, қурбонликни тарқатиш учун машинасини қиздириб, аёли билан узоқ қишлоққа қараб йўлга отланди.
Шаҳар тез орада тугаб, хароба кулбалару, қўли меҳнатда бош кўтармай ишлаётган одамларга тўла қишлоқ йўллари бошланди.
Пахса деворлар четида нураган қишлоқ йўлларига эр-хотин умид билан кўз тикиб боришаркан, диллардаги ният - айни "таваккул"га хос эди:
"Аллоҳим, ўзингдан ризқ сўраб мустар турганни бизнинг йўлимизга чиқаргин".
Масжид ёнида турган кекса амаки чўнтагидан пул чиқазиб, ниманидир чамалаганча новвойхона томонга аста одимлаяпти.
"Шу одам!" деди аёл жуфтига аста кўз ташлаб олиб.
Машинадан шошиб тушган эр халталардан бирини кўтариб, амакининг ортидан борди.
Чолнинг қўлларига қора халтани тутқазаркан, у аввал кўзойнагини тўғирлаб олиб, обдон бу нотаниш чеҳрани эсламоқчи бўлиб тикилди. Эслолмади шекилли, кейин кимлигини суриштириб кўргиси келди.
Бироздан сўнг чол унинг қўлларни икки кафти орасига олиб, чин дилдан раҳмат айта бошлади, оҳирида эса бу қўллар дуога кўтарилди.
Аёл барини машина ичидан кўриб-кузатиб ўтираркан, ич-ичидан қалби севинч ва шукроналикка тўла ҳолатда ўзи ҳам кафтларини дуога очди:
"Аллоҳим ўзинг даргоҳингда қабул қилгин ва биздан рози бўл!".
Яна қишлоқ кезишни давом эттиришди.
Йўл четида ўтиб кетишларини кутганча, юзини беркитиб турган кампир, икки қўлида зил-замбил сумка билан юриб бораётган оғироёқ келин ҳам хурсанд ҳолда бу машинадагиларни ортидан кузатиб қолдилар.
Ялангоёқ югуриб юрган болакайлар, девори остига қизил кесак суртаётган, туришидан деворни ҳам ўзи оқлагандек туюлган йигит, бошини қуйи эгиб кетаётган яна аллакимлар уларни алқаб-алқаб ортда қолишди.
Юк енгиллаб, энди улар уйга қайта бошлашганди.
Ўриндиқдаги саватда энди икки дона қурбонлик гўшти солинган сумка қолибди.
Шаҳарга кираверишда чиқинди ташувчи машина рўпараларидан чиқиб қолди. Икки ишчи, бири пастга тушиб, одамлар деворига суяб қўйган чиқинди қопларни машинага ортяпти, бошқаси эса машинани секин ҳайдаб боряпти.
Охирги халталардаги эҳсонни бу икки ишчи қўлларидаги катта қўлқопларини ечиб, қўлтиқларига қистирган кўйи мамнун қабул қилиб олдилар.
Машина юриб кетгунча ортиларидан қўл силкиганча қолишди.
Умму ЗАЙНАБ.