Помидорнинг орасига райҳон қўшиб экиш қандай фойда келтиради?

Ёши улуғ, ёлғиз яшайдиган қўшнимни кўргани кирсам, помидор орасига райҳон қўшиб экяпти экан.

"Буважон, бу ғалати одат экан-а, - десам, "Бу одат эмас - сир", деб сабабини айтиб бердилар.

Сабабидан шокка тушиб қолдим. Ўша куннинг ўзида синаб кўрдим. Ростдан фойдали экан. Бунинг сирини билишганига бир ҳафта бўлмасдан маҳалламизда помидор экса, орасига райҳон қўшмайдиган одам қолмади ҳисоб.

Гап шундаки, билишингизни ўзи сизни миллионер қиладиган бу усулда бир нечта сир бор.

Помидор орасига райҳон экиш бир нечта фойдага эга:

1. Зараркунандаларга қарши ҳимоя – райҳон ўзининг кучли ҳиди билан тля, шиллиқурт, қўнғизлар ва бошқа зараркунандаларни "қувиб солади".

2. Ҳосилдорликни оширади – райҳон помидорга фойдали бўлган ҳашоратларни, масалан, асалариларни жалб қилади, бу эса гулларни яхши чангаланишига ёрдам беради.

3. Мазасини яхшилайди – баъзи боғбонлар райҳон помидорнинг таъмига ижобий таъсир қилиб, уни янада ширин ва мазали қилади, деб ҳисоблашади.

4. Ернинг намлигини сақлашга ёрдам беради – райҳон паст бўйли ўсади ва тупроқни қуёшдан ҳимоя қилиб, унинг тез қуриб кетишининг олдини олади.

5. Бегона ўтларнинг ўсишини чеклайди – райҳон бошқа бегона ўтлар учун жой қолдирмай, уларнинг ўсишини секинлаштиради.

6. Нематодаларни йўқ қилади. Райҳон ўзидан чиққан эфир мойлари ҳисобига илдизларни еб битирадиганидан нематодаларни йўқ қилади.

Помидор кўчатларини экишда яхши ҳосил олиш учун қуйидаги муҳим сирларга амал қилиш тавсия этилади:

1. Тўғри жой танлаш

 • Помидор офтобни яхши кўради, шунинг учун кунга тобе жойга экинг.

 • Шамолдан ҳимояланган, лекин яхши шамоллаган ер бўлиши керак.

2. Тупроқни тайёрлаш

 • Ҳўл, юмшоқ ва гумусга бой тупроқда яхши ўсади.

 • Экиндан 2-3 ҳафта олдин тупроққа чириган пўстлоқ, гумус ёки компост қўшиш керак.

 • Агар тупроқ шўр ёки жуда оғир бўлса, қум ва торф қўшиш фойдали.

3. Кўчатларни тўғри тайёрлаш

 • Кўчатлар 25-30 кунлик бўлиши керак.

 • Эрталаб ёки кечки пайт экиш яхшироқ, кундузи иссиқда экишдан қочинг.

 • Экишдан 2-3 соат олдин кўчатларни яхши сув қуйиб намлаб олинг.

 • Агар кўчатлар жуда узун бўлиб кетган бўлса, уларни ён томонга бироз ётиб экиш мумкин.

4. Масофани тўғри танлаш

 • Катта навлар учун: 50-60 см оралиқда, қаторлар ораси 70-80 см

 • Паст навлар учун: 30-40 см оралиқда, қаторлар ораси 50-60 см

5. Экиш жараёни

 • Ҳар бир чуқурга бироз чириган қўй ёки товуқ чиқити, кул қўшиш мумкин.

 • Кўчатни экиндан сўнг ерга 1-2 та илк баргигача кўминг, бу яхши илдиз чиқаришга ёрдам беради.

 • Ҳар бир чуқурчага бир стакан илиқ сув қуйинг.

6. Сувлаш ва парвариш

 • Биринчи ҳафтада ҳар 2-3 кунда бир марта сув қуйиш керак.

 • Кўчат кучайгач, ҳафтада 1-2 марта сувлаш етарли.

 • Сувни тупроқка, тўғридан-тўғри илдизга қуйинг, баргларини намлатманг.

 • Мулча қилиш тупроқнинг намлигини сақлайди.

7. Ўғитлаш ва касалликлардан ҳимоя

 • 2 ҳафтадан сўнг биринчи марта органик ёки минерал ўғит беринг.

 • Касаллик ва зараркунандаларга қарши саримсоқ сўкмаси, тузли эритма ёки мис препаратлари билан ишлов беринг.