Bir paytlar shahar ko‘rmaganlar, dam olish nimaligini bilmaganlar bor edi

Yashash joyimiz Qo‘shrabot tumani markazi edi. Bu hududni na shahar deb bo‘lardi, na qishloq.

Kichik istirohat bog‘i, 3-4 ta do‘kon va sanoqligina davlat tashkilotlari borligini hisobga olmaganda, qishloqdan farqi yo‘q edi. Akam do‘stlari bilan tumanning tog‘li hududlarida joylashgan Qoratosh qishlog‘iga ekskursiyaga chiqqanini maqtanib gapirganda havas qilgandim.

Hech esimdan chiqmaydi, maktabni bitirar chog‘imizda, bahor paytida sinfdoshlarimiz bilan Pangat qishlog‘iga sayohatga borgandik. Biz bu sayohatni “toqqa ekskursiya” deb bilsak, bizga rahbarlik qilgan kimyo-biologiya fanidan dars beradigan ustozimiz “amaliyot darsi” deb atadi. “Katta”lar eshitib qolsa, gap tegishini aytgandi. O‘qituvchimiz aytganidek, amaliyot darsiday bo‘lgandi bu sayohat. Toqqa chiqib tushgunimizcha ustozimiz yo‘limizda uchragan hayvonmi, o‘simlikmi, bizga tanishtirib borardi. Bir tomondan qiziqarli bo‘ldi. Ayrim o‘simliklar, hayvonlar va qushlarni shu paytgacha ko‘rmagandik. Ularning rasmlarini kitoblardagina ko‘rganmiz, xolos. Tog‘dan tushganimizda tushlik vaqti o‘tib bo‘lgandi. Soy bo‘yidagi bo‘zda o‘tirib, uyimizdan olib borgan tugunchalarimizni ochib, u-bu narsa yeb, qorin to‘yg‘azgandek bo‘ldik. O‘sha paytdagi eng yaxshi dam olish shunday bo‘lgan. Bugun-chi?..

Oradan yillar o‘tib, bir ish yuzasidan o‘sha Pangat qishlog‘iga, yoshligimizda dam olgan hududga bordim. Tabiati o‘zgarmagan. Yoz chillasi bo‘lishiga qaramasdan salqin va chiroyli. Ammo odamlarining turmush sharoiti keskin o‘zgargani ko‘rinib turibdi. O‘sha paytda qishloqda ohaklangan 2 ta imoratdan boshqa barcha uylar loysuvoq edi. Oqlangan binolarning biri maktab, ikkinchisi yaqinda to‘y o‘tkazilgan hovli edi. Bugun deyarli barcha uylar, do‘konlar, maktab, bog‘cha va tibbiyot punktlari zamonaviy ko‘rinishda, turfa ranglarda. O‘ydim-chuqur bo‘lib yotgan yo‘llar ravonlashgan.

Ahamiyatlisi, Pangatga turizm qishlog‘i maqomi berilayotgan ekan. Yoshligimizda dam olgan joyimiz so‘lim bir dam olish maskaniga aylantirilibdi. Husniddin Musulmonov oilasi tashkil qilgan bu maskanda hordiq chiqaruvchilar orasida nafaqat qo‘shrabotliklar, mamlakatimizning turli hududlaridan, hatto boshqa davlatlardan kelayotgan sayyohlarning borligi quvonarlidir.

Bundan 35 yil ilgari Toshkent politexnika instituti tog‘-kon metallurgiya fakultetini tamomlagan sobiq kursdoshlar shu qishloqda diydorlashibdi.

- Bu uchrashuvni kun sanab kutdim, - deydi qoraqalpog‘istonlik Berdaq Ibragimov. – Shunday so‘lim go‘shada dam olayotganimizdan xursandmiz. Turli hududlardan, Rossiyadan, Tojikistondan kelgan do‘stlarimiz bor. Kelgusi uchrashuvni Nukusda o‘tkazishni rejalashtiryapmiz. Bizda maqtanadigan Pangatdagiday tabiat yo‘q.

 - Keyingi yillarda ikki davlat - Tojikiston va O‘zbekiston o‘rtasidagi do‘stlik aloqalari mustahkamlangani uchun ham biz bugun emin-erkin shu joyda mehmon bo‘lib turibmiz, - deydi tojikistonlik Nasimjon Soliyev. – Bu yerga qo‘shrabotlik o‘rtog‘im Komiljon Eshqobilovning taklifiga ko‘ra bir guruh do‘stlar oila a’zolarimiz bilan keldik. Tabiati juda go‘zal ekan. Toza havosidan maza qilib nafas olyapmiz.

Bir paytlar bunday joylar bo‘lsa ham borligidan ko‘pchilik bexabar bo‘lgan. Xabari borlar ham bu so‘lim go‘shalarda dam olishni bilmagan. Shaharda yashaydiganlar orasida qishloqni ko‘rmaganlar, qishloqda yashaydiganlar orasida esa shaharga bormaganlar talaygina edi.

Bugun shahar ko‘rmaganlar, dam olish nimaligini bilmaganlar qolmadi deyarli. Ayniqsa, yozning issiq kunlarida shaharliklar olis qishloqlarda, tabiat qo‘ynida dam olishni o‘rgandi. Olis qishloq yoshlari esa shaharlardagi, hatto xorijdagi ta’lim muassasalarida o‘qiyapti, nufuzli tashkilotlarda ishlayapti. Ularning ortidan ota-onalari, yaqinlari ham katta-katta shaharlarga, davlatlarga sayohatga chiqadigan bo‘ldi.

To‘lqin Siddiqov.