Талабалар контрактини тўлаганда даромад солиғидан озод бўладими?
Ҳозир талабаларнинг контракт тўлаш жараёнлари бошланган. Ушбу жараёнлар мобайнида кўпчилик солиқ имтиёзи ҳақида савол бермоқда.
Солиқ кодексининг 378-моддаси 16-бандига биноан, Ўзбекистоннинг олий ўқув юртларида таълим олиш (ўзининг, 26 ёшга тўлмаган фарзандларининг ёки эрининг (хотинининг) таълим олиши) учун йўналтириладиган солиқ солиниши лозим бўлган иш ҳақи ва бошқа даромадларига солиқ солинмайди.
Демак, қуйидаги 3 тоифанинг контракти учун ўтказилган иш ҳақларидан даромад солиғи ушланмайди:
1) фуқаро ўзининг контрактига ўтказса;
2) ота-оналар 26 ёшга тўлмаган фарзандининг контрактига ўтказса;
3) эр ёки хотин турмуш ўртоғининг контрактига ўтказса.
Бу нима дегани?
Масалан, ота ўз фарзандининг контракти учун иш ҳақининг бир қисмини, айтайлик, 1 миллион сўмини тўғридан-тўғри институт ҳисобига ўтказади. Бунинг учун институтдан шартнома (ҳисоб-рақам) олиб, ташкилот бухгалтериясига ариза бериб қўйиш керак. Бундай вазиятда агар ота 3 миллион сўм ойлик олса, демак фарзандининг контракти учун ўтказган 1 миллион сўмдан 12 фоизлик даромад солиғи ушланмайди. Фақат қолган 2 миллион сўмдан солиқ олинади.
Изоҳ: юқоридаги 3 та тоифадан бошқаларнинг, масалан, ака-укаси, опа-синглиси, келини ёки бошқа шахсларнинг контракти учун иш ҳақидан тўлов ўтказилса, ҳеч қандай имтиёз қўлланмайди.