Davlat rahbari 40 yillik muammoni ko‘tardi

Prezidentimiz 21 iyul kuni o‘tkazgan yig‘ilishda geodeziya, kartografiya va kadastr sohasida qator muammolar to‘planib qolganligiga e’tibor qaratib, yer hisobi va davlat kadastrlarini to‘liq shakllantirish, sohaga raqamli texnologiyalarni joriy etishni ta’kidladi.

Mamlakatimizda yer xatlovi oxirgi marta 40 yil oldin o‘tkazilgan. Masalan, 140 ta tuman ma’muriy chegaralari hozirgacha aniq emas. Qishloq xo‘jaligi yerlarini ajratish tartibi 20 yil oldin qabul qilingan va hozirgi islohotlar talabiga javob bermaydi. Oqibatda sohada talon-torojlik va korrupsiya avj olgan. 66 ta tumanda 150 ming gektar ekin maydonlarining o‘zboshimchalik bilan egallangani, oxirgi ikki yilda 122 nafar kadastr xodimi jinoiy javobgarlikka tortilgani buning dalili.

Shu bois tizimni isloh qilish boshlandi. Prezidentimiz kadastr idoralarining asosiy vazifasi yerning hisobi va balansini yuritish bo‘lishi kerakligini qayd etdi. Yil yakuniga qadar yer turi, konturi, chegarasi va foydalanuvchisi haqidagi ma’lumotlar jamlangan axborot tizimini ishga tushirish vazifasi qo‘yildi. Endi yer ajratish to‘g‘risidagi qaror mazkur tizimga kiritilsagina haqiqiy hisoblanadi. Sun’iy yo‘ldosh kanallarini ijaraga olish va signallarni qayta ishlash tizimini tashkil etishga ko‘rsatma berildi. Bu esa kosmosuratlarni yillar bo‘yicha taqqoslash orqali hosildorlikni tahlil qilish, yerlarning meliorativ holatini muntazam o‘rganishda qo‘l keladi.

Yil yakuniga qadar qishloq xo‘jaligi maydonlarini elektron tanlov va auksion asosida ajratish tartibini joriy qilish, xalqaro ekspertlarni jalb etgan holda yer toifalarini optimallashtirish bo‘yicha topshiriq berildi. “Yergeodezkadastr” davlat qo‘mitasining tuproq sifatini baholash, yerlarni rivojlantirish, ekinlarni joylashtirish bilan bog‘liq vazifalarini, shuningdek, Tuproqshunoslik va agrokimyo ilmiy-tadqiqot institutini Qishloq xo‘jaligi vazirligiga o‘tkazish taklifi bildirildi.

Qishloq xo‘jaligi vazirligiga yil yakunigacha 10 ming gektar yer maydonining tuproq tahlilini va agrotexnologik xaritalarini tayyorlash vazifasi qo‘yildi.

Sohadagi yana bir kamchilik, ba’zi turdagi kadastrlar to‘liq shakllanmagan. Masalan, avtomobil yo‘llari kadastri 23 foiz, madaniy meros ob’yektlari 32 foiz, quvurlar 32 foiz, shaharsozlik kadastri 63 foiz shakllangan, xolos. Shu bois IT-texnologiyalarni rivojlantirish bo‘yicha Bosh vazir maslahatchisiga ishchi guruh tuzib, kadastrlar bazasini to‘liq ishlab chiqish topshirildi.

Prezidentimiz sohaning kadrlar salohiyati pastligi, “Yergeodezkadastr” davlat qo‘mitasi tizimidagi 27 foiz xodimlar mutaxassisligi sohaga to‘g‘ri kelmasligini qayd etdi. Shu yo‘nalishda xorijiy oliy o‘quv yurti filialini tashkil qilish muhimligi, Italiyaning Piza universiteti hamda Moskva davlat geodeziya va kartografiya universiteti bilan hamkorlik o‘rnatish kerakligi ta’kidlandi.

Samarqand viloyati yer resurslari va davlat kadastri boshqarmasi axborot xizmati.