Туркия лирасининг қулаши кутилмаганда Сурияга иқтисодий зарба берди
Турк лираси қулаши Туркиянинг таъсири остида бўлган Суриянинг шимолий ҳудудларига бумерангдек зарба берди.
У ерда 2020 йилнинг ёзидан бошлаб турк валютаси тез қадрсизланаётган Сурия фунти - маҳаллий аҳолига нархлар барқарорлигида қисқа вақтга умид бахш этган - шагни сиқиб чиқарди.
Умидлар пучга чиққани 2021 йилда маълум бўлди: йил бошидан бери валюта ўз қийматининг деярли ярмини йўқотди ва энг фаол қадрсизланиш ноябрь ойида - бор-йўғи бир неча кун ичида содир бўлди.
Мустафо Абу-Эмад, Идлибда яшовчи, шундай дейди: "Биз оптимистик кайфиятда эдик, турк лираси барқарорроқ бўлгани учун Сурия валютасидан ишончлироқ деб ўйлардик. Сурия фунти жуда кучли зарбаларга дучор бўлди. Ҳозир эса Турк лираси муомалада бўлганидан биз ҳеч нарса ютмадик. У ҳам беқарор, бу аҳоли даромади, минтақадаги савдога ёмон таъсир қилмоқда”.
БМТ ҳисоб-китобларига кўра, минтақа аҳолисининг 97 фоизи ўта қашшоқликда яшайди. Валютанинг қулаши эса маҳаллий савдони хаосга олиб келди.
Абдаларазик Идлибда кичик дўкон юритади: "Биз саросимага тушиб қолдик - қандай ишлаймиз? Қандай савдо қиламиз?", дейди у. - Маҳсулот нархини ҳисоблаш, назорат қилиш ва тузатиш учун махсус одам ёллашимиз керак. Харидорлар бизни вазиятдан фойдаланяпти деб ўйлашади. Улар бу тебранишлар ортида турк лирасининг долларга нисбатан курс ўзгариши турганини тушунмайди".
Маҳаллий аҳолининг қўлида - ҳақиқатан ҳам турк лираси, аммо импорт тўлови учун ҳисоб бирлиги бўлиб барибир АҚШ доллари қолмоқда.
Моҳамад Ал-Бакур Идлиб коллежида иқтисоддан дарс беради. У шундай вариантни таклиф қилади: "Биз инқироз давридаги маошларимизни долларга айлантириш орқали тузатишимиз мумкин. Суммани долларда келишиб, турк лирасидаги эквивалентини оламиз".
Ноябрь ойининг охирги ҳафтасида маҳаллий оммавий ахборот воситаларининг хабарига кўра, Идлиб ва Хама вилоятларида озиқ-овқат нархи 400 фоизга, ёқилғи нархи 350 фоизга ва ноозиқ-овқат маҳсулотлари 200 фоизга ошди.
