Antarktida muzliklari o‘z qa’rida natsistlarning qanday sirini saqlab kelmoqda?

Dunyo olimlari ikkinchi jahon urushi tugaganiga 74 yildan ziyod vaqt o‘tgan bo‘lsa-da, hanuz Antarktida qit’asida uchinchi Reyxning natsistlari tomonidan barpo etilgan yer osti shaharchasi - Yangi Shvabiyaning sirini bilishga qiziqib kelishmoqda. Bu yerdagi yashirin ob’yektlarda yer yuzini yo‘q qilib yuborishga qodir sirli qurollar saqlanayotgan emish. Xo‘sh, asriy muzliklar ostida butun dunyo olimlarining boshini qotirib kelayotgan sirli yer osti bunkerlari rostdan bormi yoki bir afsonami?

 Afsonaviy amerikalik tadqiqotchi va sayyohatchi, flot admirali Richard Berd 1946 yilgi voqealarga bag‘ishlab yozgan xotiralarida fashistlarning sirli yer osti shaharchasini yo‘q qilishga qaratilgan «Baland sakrash» deb nomlangan harbiy amaliyotlar haqida batafsil bayon qilgan. Natsistlarning yashirin harbiy bazalarini vayron qilishi mo‘ljallangan AQShning 4 ming kishilik harbiy qo‘shini 1948 yilgacha berilgan topshiriqni muvaffaqiyatli amalga oshirib keldi.  Ammo, to‘satdan qumondonlikdan berilgan buyruq ularni muzlikdagi hududni tark etib, uyiga qaytishga majbur qildi. Polk ortga qaytishda og‘ir talofatga uchradi. “Merdok” cho‘ktirilib, kema aviatsiyasiga qarashli qiruvchi samolyotlarining teng yarmi urib tushirildi.

Yo‘lda juda ko‘p askar va ofitserlar halok bo‘ldi. Harbiylar buning sababini qanchalik sir saqlashga harakat qilmasin, baribir, matbuotda oshkor etildi. Aytishlaricha, Antarktida qirg‘oqlari yaqinida kemalarga muzni yorib uchib chiqqan noma’lum «uchar likopcha»lar hujum qilgan ekan. Ulardan yo‘nalgan kuchli elektromagnitli nur to‘lqinlari yuzlab askarlarni halok qilibdi. 

Admiral R.Berd maxfiy yurishdan qaytib kelgach, juda katta masofani qisqa vaqt ichida bosib o‘tib kemalarga hujum qilgan NUJlar haqida ma’lumot tayyorladi. Ushbu ma’lumotdan so‘ng harbiylar salomatligidan tashvishlangan hukumat rasmiylari sirli yurishda ishtirok etgan barchani tibbiy davolanish uchun yubordi. Lekin Antarktida tubida natsistlarning sirli harbiy bazalari haqida haqida turli mish-mishlar butun dunyoga tarqalib ketdi. Bu esa dunyo hamjamiyatining yanada qo‘rquvga soldi.

Bundan tashqari, nemis admirali Karl Denitsa, uning suv osti kemalari 1943 yilda yer yuzidagi haqiqiy jannati joyni topganligini va u yerda fyurer uchun maxsus qal’a barpo qilinganligini ta’kidlab o‘tgan. Reyxning maxsus «SS» qismining arxivida topilgan hujjatlarda yer ostidagi kondensioner bilan jihozlangan maxfiy g‘orlar borligi, 1939 yildan boshlab esa u yerga kemalarda tadqiqotchi mutaxassis-olimlar va qazishma ishlarini olib boruvchi zamonaviy maxsus texnikalar tashilganligi haqida ma’lumotlar bor. 

 Gans fon Kransning ma’lumotlarida yanada aniqroq tasvirlangan. Uning otasi “Anenerbe”, ya’ni, «Ajdodlar merosi» (nemis natsistlarining maxfiy tashkiloti) a’zosi bo‘lgan. Otasining aytishicha, Yangi Shvabiya - yer osti shaharchasining aholisi muzliklar tubida yashovchi noma’lum kelgindilar bilan o‘zaro muloqotda bo‘lishgan. Bu haqda rasmiy ma’lumotlar qayd qilinmagan bo‘lsa-da, biroz vaqt o‘tgach, Moskvadagi bir tadbirda urush yillariga oid foto va yozma hujjatlar e’lon qilindi. Bu esa ancha shov-shuvlarga sabab bo‘ldi.

Xo‘sh, shunchalik ishonchli yer osti bunkerlariga yashirilgan arxiv hujjatlari qanday qilib SSSR davlat xavfsizlik xizmati xodimlari qo‘liga tushib qolgan ekan? Bu ham olimlar uchun yana bitta «chaqilmas yong‘oq» - boshqotirma bo‘lib qoldi.

Bu haqda dastlabki ma’lumot 1945 yilda SSSR davlat xavfsizlik xizmati komissariga kelib tushdi. N.Merkulovning aytishicha, «SMERSh»ning izquvarlari Gitlerga tegishli yashirin arxivni qo‘lga kiritishgan. Undagi xaritalarda yer osti dunyosi sivilizatsiyalariga o‘tish yo‘laklari tasvirlangan edi. Ammo, ularni tayyorlagan Daxau mahbuslari o‘ldirib yuborilgan. Ularda labirintlardan o‘tish bo‘yicha yo‘riqnomalardan tashqari suv tubiga sho‘ng‘ish kerak bo‘lgan joylar va ularning aniq koordinatalari ham ko‘rsatilgan. Olimlar NUJlar paydo bo‘lganida, yer osti shahri aholisini qurollardan o‘q otmaslikdan va kompaslarning to‘satdan buzilib qolishiga e’tibor qaratmaslikdan ogohlantirilganligini bilib qolishdi. SSSR Xalq komissari ushbu loyihada ishlagan Sharqiy Yevropa davlatlarida yashayotgan tadqiqotchi olimlarni izlab, hibsga olib zudlik bilan Rossiyaga jo‘natishlariga buyruq berdi.

Ushbu choralar juda katta yordam berdi. Chunki qo‘lga tushgan ko‘plab suv osti kemalari kapitanlari urush davrida yuzlab odamlarni yuklari bilan okeanning ma’lum bir nuqtasiga olib borishgan, keyin ular kemalarda yana allaqayerlarga suzib ketganligini ta’kidlashdi. Kapitan Xans Sheffer Pasxa orolida 200 kishi va 1000 ta oltin saqlangan qutilarni qoldirgan.  Nemisning g‘ayrioddiy so‘zlari Sovet hukumatini qiziqtirib qo‘ydi va zudlik bilan Nemis harbiy-dengiz floti qo‘mondonlarini qo‘lga olishga buyruq berdi. Ammo dengizchilar bunday voqealarni oldindan sezib, o‘zlarini inglizlar qo‘liga topshirishdi.

Ammo, fyurerning qit’adagi mavjud artefakt topilmalarni kashf qilinishi hamda o‘z ixtiyori bilan kelib yashashni istaganlarni olib kelish to‘g‘risidagi maxfiy qarori qo‘lga tushgach, dengizchilarni ko‘rsatmalarining ahamiyati qolmadi. Gitler mazkur qaror ijrosini o‘z hammaslagi Martin Borman zimmasiga yuklagan ekan.

Nemislar 1938 yilda qalin muz qatlamlari orasida yashashga yaroqli hududlarni topishgan. Shuningdek, ularning o‘z yeri va quyoshi ham bo‘lgan. Loyiha bo‘yicha dastlabki uch oyda 5 ming kishi suv tubidagi yangi shaharchada hayot boshlashlari kerak bo‘lgan. Rus floti admirali Kuznetsov natsistlarning marshruti bo‘ylab yurib, ekspeditsiyaning haqqoniyligini tekshirib ko‘rishni taklif qilib chiqdi. Ammo bu amalga oshganmi, yo‘qmi ma’lum emas. Bu ham tadqiqotchi olimlar uchun sir bo‘lib qoldi.

Hozirgi kunda mutaxassislar vaqt o‘tgan sari tarix qa’riga cho‘kayotgan ushbu voqealarga biroz bo‘lsa-da, aniqlik kiritishga harakat qilishmoqda. Ular natsistlarning suv osti kemalari Antarktida ostida bunday uzoq yo‘lni bosib o‘tishini imkoni bo‘lmagan degan xulosaga kelishgan. Chunki suv osti kemalarning texnik uskunalari suvda 280 metrdan chuqurga sho‘ng‘ishga qodir bo‘lmagan. Shuningdek, ular karst bo‘shlig‘i uchun zarur bo‘lgan exoledomerga ham ega bo‘lishmagan. U faqat urush tugagandan so‘ng 10 yil o‘tgachgina ixtiro qilingan. Yuqoridagi hujjatlariga ishonish qiyin bo‘lsa ham baribir bu oxirgi so‘nggi qaror emas.

Unda, kim qudratli AQSh harbiy eskadrasini tumtaraqay qochishga majbur qildi? Nemislar rostdan ham Andarktidada o‘ta maxfiy harbiy bazalarni qurganmi? Urush yakunida Uchinchi reyx yaratgan sirli qurollar va minglab malakali nemis mutaxassislari qayoqqa g‘oyib bo‘ldi? Yangi Shvabiya deb atalmish yer osti shaharchasini sirini kim topadi?

 Shu va shunga o‘xshash o‘nlab savollarga qudratli batiskaflar (suv ostini o‘rganishda ishlatiluvchi zamonaviy ilmiy-tadqiqot suv osti kemasi) yordamida qalin Antarktida muzlarini teshib o‘tilsagina javob topish mumkin.

Dilmurod TO‘XTAYeV  tayyorladi.