O‘zbekiston qudratli mamlakatlardan qaysi birini tanlaydi?
O‘zbekiston qudratli mamlakatlar mamlakatga sarmoya kiritish uchun bir-birlari bilan raqobatlashayotgan vaziyatni olqishlaydi. Bu haqda O‘zbekiston tashqi ishlar vaziri Abdulaziz Komilov Financial Times gazetasiga bergan intervyusida ma’lum qildi, deb yozadi sof.uz.
Rossiya O‘zbekiston energetikasiga sarmoya kiritmoqda, neft va gaz sanoatini rivojlantirishning eng yirik drayveri bo‘lib, bu yerda atom elektr stansiyasi qurilmoqda.
Xitoy uzoq vaqtdan beri eksport va import bo‘yicha respublikaning asosiy savdo sherigi bo‘lib kelgan. Bundan tashqari, «Bir makon, bir yo‘l» tashabbusida O‘zbekiston uchun muhim o‘rin ajratilgan.
AQSh gumanitar va harbiy sohalarda hamkorlikni kengaytirmoqda, shuningdek, O‘zbekiston infratuzilmasini yaratishda faol ishtirok etayotgan Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki ham mavjud.
«Agar ular O‘zbekistonga kim ko‘proq sarmoya kiritishi nuqtai nazaridan raqobatlashsa, biz buni albatta olqishlaymiz. Ammo agar ular harbiy va siyosiy ambitsiyalarini kuchaytirishga harakat qilsalar... biz bir qutbga yaqinroq bo‘lishni xohlamaymiz va boshqalari bilan ham masofa saqlaymiz», — deydi Komilov.
Aynan shuning uchun O‘zbekiston Markaziy Osiyo davlatlarini bir-biriga yaqinlashtirishga e’tibor qaratmoqda.
Yaratilayotgan yagona sayyohlik vizasi, «Osiyo Shengen» turi Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston, Turkmaniston va O‘zbekiston o‘rtasida chegaralarni ochish bo‘yicha uzoq muddatli strategiyaning bir qismidir.
Mintaqadagi integratsiya ham zarur, chunki bu yerda xalqaro savdo yomon rivojlangan, bu butun savdo infratuzilmasiga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda.
Jahon bankining logistika samaradorligi yillik indeksiga ko‘ra, Markaziy Osiyo mamlakatlari dunyoda 71-o‘rindan 134-o‘ringacha. Bu juda past ko‘rsatkichlar:
Jahon bankining Markaziy Osiyo mintaqasi direktori Liliya Burunchukning aytishicha, «Polshadan Shanxayga yuklarni jo‘natish istalgan Markaziy Osiyo mamlakatlariga nisbatan tezroq yuz beradi».
Mutaxassislar mintaqaning salohiyati hozirgi ko‘rsatkichlardan ancha yuqori ekanligi haqidagi fikrga qo‘shiladi. Savdo tartiblarini soddalashtirish yiliga deyarli 1 foiz iqtisodiy o‘sishni oshirishi va eksport hajmini 3-5 foizga oshirishi mumkin.
Mintaqa infratuzilmasini yaratish bo‘yicha ishlar davom etmoqda. O‘zbekiston va Qirg‘iziston Xitoy bilan Osiyoni Yevropa bilan bog‘laydigan temir yo‘l loyihasi ustida ish olib bormoqda.
AQSh moliyaviy yordami bilan O‘zbekiston transafg‘on postida ishtirok etadi, bu esa Fors ko‘rfazi va Hind okeanining portlariga temir yo‘l koridorini ochishi mumkin. Bu 20 kundan ikki kungacha eng yaqin portga vaqtni qisqartiradi.
O‘zbekiston va Xitoy temir yo‘lining Qirg‘iziston orqali ulanishi Xitoyning Nankin shahridan O‘zbekiston orqali Germaniyaning Duysburg shahriga to‘g‘ridan-to‘g‘ri yo‘l o‘rnatish imkonini beradi.
Yevropa va uzoq Sharqni bog‘laydigan Ipak yo‘lining markazi bo‘lgan Markaziy Osiyoning kuchi bo‘lgan narsalarni qayta tiklash kutilmoqda.
Bu esa avval Yevropa va Uzoq Sharqni bog‘lagan Buyuk Ipak yo‘li markazi bo‘lgan paytda Markaziy Osiyo kuchi hisoblangan narsalarni qayta tiklash imkonini beradi.
