Tarixiy fakt: Inson ovqatsiz 382 kun yashadi
Odam ovqatsiz bir necha hafta yashay olishi mumkinligi ko‘plar biladi. Lekin 27 yoshli Skot Argus Barberri 382 kun (boshqa ma’lumotda 392 kun) ovqatsiz yurgan. Bu qanday sodir bo‘lgani haqida so‘z yuritamiz.
Qaror miyada qabul qilinadi
Bu ma’lumot 1973 yilda nashr etilgan bu bemorning ahvolini kuzatgan shifokorlarning bitiruv jurnalidagi tajribasini tavsiflovchi hisobotga o‘xshaydi. Nashrlarda aytilishicha, 214 kilogramm vaznga ega Barberri chamasi bir yil oldin Shotlandiyaning Donni shahridagi Qirollik kasalxonasiga vazn yo‘qotish uchun yordam so‘rab kelgan. Shifokorlar unga faqat bir necha kun hech narsa yemaslikni maslahat bergan. Lekin 82 kilogramm ideal vaznga erishmoqchi bo‘lgan Skot dasturni davom ettirib, ochlikni uzaytirishga qaror qildi va u bir necha hafta davomida hech narsa yemadi.
Shifokorlarni hayratga qoldirgan Barberri ko‘p vaqtini uyda o‘tkazardi. U muntazam tekshiruvlar uchun kasalxonaga kelib tutar va ba’zida kuzatuv ostiga olinib, bir kechaga qolardi.
Ochlik shifokorlar nazorati ostida bo‘lishi lozim
Shifokorlar uning hech narsa yemaganiga ishonch hosil qilish uchun muntazam qonidagi shakar miqdorini tekshirib turishardi va uning qanday qilib bunday past darajada yashab yurishidan hayratda bo‘lardi. Shu tarzda haftalar oylarga aylandi.
Ochlik davrida Barberri vitaminlar, kaliy va natriy preparatlarini qabul qilib turdi. Unga qahva, choy va gazli ichimliklar ichishga ruxsat berildi. U ba’zan, ayniqsa ochligining oxirgi haftalarida choyga bir chimdim shakar yoki sut qo‘shganini shifokorlar bilan bo‘lishdi.
Tajriba oxirida Barberri taroziga chiqdi va o‘zi kutgan 81 kilogrammni ko‘rib juda xursand bo‘ldi. Besh yil o‘tgach, uning vazni 89 kilogrammgacha ko‘tarildi. Bu uning juda katta yutug‘i edi.
Uning so‘zlariga ko‘ra, uzoq vaqt ovqatsizlikdan so‘ng u taomlar ta’mini butunlay unutib qo‘ygandi. Birinchi yegan ovqati bir dona qaynatilgan tuxum, bir bo‘lak sariyog‘ surtilgan non va bir chashka tabiiy qahva bo‘ldi.
“Men tuxumni rohatlanib yedim va o‘zimni nihoyatda to‘q his qildim”, dedi u ertasi kuni Chicago Tribunega bergan intervyusida.
Inson tanasining imkoniyatlari
1964 yilda tadqiqotchilar uzoq muddatli ochlik bo‘yicha tadqiqot nashr etib, unda ochlik jiddiy semizlikning samarali davolashi bo‘lishi mumkinligini ta’kidladilar.
Shuningdek, uzoq vaqt davomida 117 kun, yana biri 200 kun ovqatsiz yurgan bemorlar ham qayd etilgan. Ularning ikkalasi ham tiklanish paytida shifokorlar nazoratida bo‘lmaganligi sababli vafot etgan.
Bu voqealar inson tanasining faqat o‘z yog‘ zaxiralari hisobida omon qolishining ajoyib qobiliyatini namoyish etadi.
Biroq, shifokorlar nazoratisiz inson bunday ishga qo‘l urmagani ma’qul. Ochlikka o‘rganish, shuningdek, tiklanish jarayoniga ko‘nikish hatto mutlaqo sog‘lom va kuchli odam uchun ham qiyin va xavflidir.
Inson oziq-ovqat yoki hujayralarning katta zaxirasi - energiya ta’minotisiz uzoq vaqt yashay olmaydi.
Barberri misoli odam qancha vaqt ovqatsiz yashashi mumkinligini ko‘rsatdi, ammo jurnallardagi hisobotlarning bir qismi bo‘lib qolishi mumkin.
Bahora Muhammadiyeva tayyorladi.
