Zelenskiy: jangovar harakatlarni tugatish vaqti keldi
Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy jangovar harakatlarni to‘xtatish vaqti keldi, deb hisoblaydi, biroq, Kiyev «Minsk-3»ni imzolamaydi.
“Ishonchim komilki, jangni to‘xtatish shart va mumkin bo‘lgan vaqt hozir”, dedi u G20 sammiti ishtirokchilariga video havola orqali.
Zelenskiy Ukraina «Minsk-3» kabi shartnomalarni imzolashga rozi bo‘lmasligini qo‘shimcha qildi. Unga ko‘ra, Kiyevda 10 banddan iborat “tinchlik rejasi” bor. Ular orasida yadroviy, oziq-ovqat va energetika xavfsizligini ta’minlash, "barchasini - barchasiga" formulasi bo‘yicha "ushlangan shaxslar" almashinuvi va Ukraina hududiy yaxlitligini tiklash bor.
Zelenskiy Kiyev unga xalqaro xavfsizlik kafolatlarini talab qilayotganini yana bir bor eslatdi va tegishli hujjat loyihasini ishlab chiqdi. “Biz Yevro-Atlantika makonida xavfsizlik arxitekturasining asosiy elementlari, jumladan, Ukraina uchun kafolatni birlashtirish maqsadida Kiyev xalqaro xavfsizlik konferensiyasini o‘tkazishimiz kerak”, dedi u va "Kiyev xavfsizlik shartnomasi" imzolanishi Kiyev rejalashtirganidek, ushbu konferensiyaning asosiy natijasi ekanligini ta’kidladi.
Ukraina rahbari, shuningdek, Kiyev Ukrainaning jangovar harakatlardan ko‘rgan yo‘qotishlarini Rossiya aktivlari hisobidan qoplash uchun xalqaro mexanizm yaratmoqchi ekanini eslatdi.
Minsk kelishuvlari va «Kiyev pakti»
2015 yilda erishilgan Minsk kelishuvlari Donbassdagi tartib uchun asos bo‘lishi kerak edi. Biroq, Kiyev tinchlik jarayonini yillar davomida cho‘zdi va ularni amalga oshirishdan bosh tortdi, keyin esa ushbu paketning siyosiy qismi qabul qilinishi mumkin emasligini, shuningdek, Donbass respublikalari bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri muloqotdan qat’iyan voz kechdi.
May oyida Ukraina prezidenti devoni rahbari Andrey Yermak Kiyev NATOning sobiq bosh kotibi Anders Fog Rasmussen bilan birgalikda Ukraina uchun xavfsizlik kafolatlari bo‘yicha taklif ishlab chiqish maqsadida xalqaro maslahat guruhi tashkil etilganini e’lon qilgan edi. Sentyabr oyi o‘rtalarida Ukraina prezidenti devonxonasi “Xavfsizlik bo‘yicha Kiyev shartnomasi” borasida tavsiyalar loyihasini e’lon qildi. Avvalgi takliflardan farqli o‘laroq, bu hujjat Kiyevning neytral maqomi yoki NATOga a’zo bo‘lishdan bosh tortishi, shuningdek, Rossiyaning mamlakat xavfsizligi kafolati sifatida ishtirok etishini nazarda tutmaydi va kafil davlatlar majburiyatli shartnoma tuzishga taklif qilinadi.
Rossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov shu munosabat bilan Ukraina bo‘yicha xalqaro maslahat guruhining Rasmussen ishtirokida tor doirada “ba’zi kafolatlarni «ko‘r» qilib qo‘yish”i va ularni Rossiyaga taqdim etishga urinish boshi berk ko‘chaga kelishini ta’kidladi.