Hurmat qozonish uchun ishonchga munosib bo‘lish kerak
Nufuzli idora rahbarining aholi bilan uchrashuvida qatnashdik. Asosiy masala muhokama etib bo‘lingach, hudud aholisi shu kecha-kunduzda duch kelib turgan muammoli masalalarini aytib, yordam so‘rashdi.
Rahbar murojaatchilarni diqqat bilan eshitib, har bir masala bilan qiziqdi va muammolarga yechim topish, imkon qadar ijobiy hal qilishni o‘rinbosarlari va qo‘l ostidagi boshqa mas’ullarga topshirdi.
– Shu yerning o‘zida masalani borib o‘rgan va erta kechgacha menga hisobot berasan, – dedi rahbar har bir masala yuzasidan mutasaddiga topshiriq bera turib.
Qani endi hamma rahbarlar ham aholi murojaatlariga shunday qarasa, degan o‘y o‘tdi xayolimdan. Shuning uchun ko‘tarilgan masalalar natijasi haqida ham yozish niyatida murojaatchilar va ayrim mas’ullarning telefon raqamlarini oldim. Oradan uch kun o‘tib, ularga birma-bir qo‘ng‘iroq qilib, qayd etilgan muammoga qanday yechim topilgani bilan qiziqdim.
Afsuski, murojaatchilarning hech biridan masalasi ijobiy hal bo‘lganini eshitmadim. Mutasaddilar esa “hali o‘rganyapmiz, murojaatlar vaqt talab qilar ekan”, deyishdi.
– O‘sha yerda menga biriktirilgan rahbar muammo haqida ariza yozib berishimni so‘radi, yozdim, – dedi murojaatchilardan biri. – Keyin yana bitta qog‘oz chiqarib, “menga muammo yuzasidan tushuntirish berildi, buning uchun rahmat” degan gap yozib, imzo qo‘yishim kerakligini aytdi. Axir hali muammo hal bo‘lmadi-ku, desam, “Siz yozib beravering, buni rahbarga ko‘rsatamiz, baribir ishingizni men bitiraman”, dedi. Noiloj qo‘l qo‘yib berdim, shundan buyon o‘sha mutasaddi telefonlarimga ham javob bermaydi.
Hafsalam pir bo‘lib, o‘sha idorada ishlaydigan tanishim bilan ko‘rishganimda bu haqda aytgandim, beparvo qo‘l siltab qo‘ydi.
– Boshlig‘imiz yaxshi odam, lekin faqat qog‘ozga ishonadi, – dedi u. – O‘zi so‘rab-surishtirib ko‘rmaydi. Shunday bo‘lgach, o‘rinbosarlar har bir murojaatni shu tarzda yopishga harakat qiladi. Qog‘ozga murojaatchining imzosini qo‘ydirib kelsa bo‘ldi, masala yopiladi.
Ba’zida tahririyatga kelgan murojaatchilar ham turli idoralarga bergan arizalari faqat qog‘ozdan qog‘ozga o‘tib, yo‘q bo‘lib ketayotgani yoki idoradagi eng kichik mutaxassis tomonidan o‘rganilishi va u masala mohiyatini ham anglamay, murojaatni yopib yuborayotganidan shikoyat qilishadi.
Albatta, murojaatlarni qabul qilish, ko‘rib chiqish va murojaatchiga javob berish bo‘yicha aniq qonun me’yorlari, tartib-qoidalar bor. Ammo barcha idora va tashkilotlarda ham bu me’yorlarga qog‘ozda amal qilinsa-da, hayotda aksincha holatni ko‘rish mumkin. Bu endi o‘sha tashkilotdagi boshqaruv, rahbarning murojaatlarga munosabatiga bog‘liq.
Fuqarolar rasmiy murojaat qilmaganda ham rahbardan umid qilib, unga ishonib biror bir muammoni aytadi, najot kutadi. Odatda, rahbarlarga ariza va shikoyatlardan ko‘ra, ana shunday og‘zaki murojaatlar ko‘p bo‘ladi. Shunday vaziyatda odamlar najot istagan mas’ul shu masala bilan o‘zi qiziqishi, zarur bo‘lsa, yuqori doiralarda ko‘rib chiqib, hal etish chorasini ko‘rishi mumkin-ku.
Katta yoki kichik bo‘lsin, biror bir jamoa, hududga rahbarlik qilayotgan shaxs odamlar mehri, ishonchini qozonish uchun, avvalo, ularning dardu tashvishlarini his qilishi, chinakam yetakchiga xos fazilatlarni egallashi lozim. Afsuski, bugun ayrim rahbarlarda ana shunday fazilatlar ko‘rinmayapti.
G‘olib Hasanov.
