Qaysi mamlakatlarda “vodoprovod”dan suv ichish mumkin?
Dunyoning turli mintaqalarida quvurdan ta’minlanadigan ichimlik suvining sifati bir-biridan keskin farq qiladi. Ushbu maqolada qaysi mamlakatlarda qo‘rqmasdan “vodoprovod” suvini ichish mumkin va qaysisida hatto tishlarni yuvmaslik kerakligi haqida so‘zi yuritamiz.
Kran suvi sifati o‘lchanadigan yagona global standart mavjud emas. Ko‘pgina mamlakatlarning Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSS) tavsiyalariga asoslangan ichimlik suvidagi bakteriyalar, viruslar kabi ifloslantiruvchi moddalarning ruxsat etilgan maksimal darajasini belgilaydigan o‘z standartlari bor.
Quvurdan keladigan suvlarning sifatiga manbalar (daryolar, ko‘llar, suv omborlari, yer osti suvlari, muzliklar, yomg‘ir suvlari va boshqalar), tozalash texnologiyalari va suvni tozalash inshootidan iste’molchiga yetkazib berish kabi omillar ham ta’sir qiladi.
Agar tozalash infratuzilmasi uncha puxta rivojlanmangan yoki ta’minot tizimi takomillashmagan bo‘lsa, vodoprovod suvini ichish u yoqda tursin, hatto tish yuvish ham inson uchun xavfli bo‘lishi mumkin. Hatto mahalliy aholi iste’mol qilsa-da, notanish patogenlar tufayli bunday suv sayyohlar uchun muammo tug‘dirishi mumkin.
Suv sifati qanday baholanadi?
Aksariyat ekspertlar ikkita manba - AQSh Yels universiteti tadqiqoti (Atrof-muhit samaradorligi indeksi) va AQSh Kasalliklarni nazorat qilish va oldini olish markazlari (CDC) tavsiyalariga tayanadi.
Atrof-muhit samaradorligi indeksiga ko‘ra, krandan ichish mumkin bo‘lgan eng xavfsiz suv G‘arbiy Yevropaning ko‘pgina mamlakatlari, Avstraliya va Yangi Zelandiya, Kanada va AQShda bor. Shuningdek, eng toza “vodoprovod” suvini Avstriya, Finlandiya, Gretsiya, Islandiya, Irlandiya, Shimoliy Irlandiya, Malta, Niderlandiya, Norvegiya, Shveysariya va Buyuk Britaniya aholisi ichadi. Ushbu mamlakatlarning ba’zilarida suv shunchalik tozaki, shisha suv asosan sayyohlarga sotiladi. Misol uchun, Islandiyada butilkalardagi yorliq ingliz tilida yozilgan, chunki mahalliy aholi faqat “vodoprovod” suvini ichadi.
Sayohatchilarga quyidagi mamlakatlardagi “vodoprovod” suvini ichish tavsiya etilmaydi:
Osiyo (Yaponiya va Janubiy Koreyadan tashqari), Janubiy Amerika (Chilidan tashqari), Markaziy Amerika (Kosta-Rikadan tashqari). Shuningdek, Turkiya, Tunis, Misr, Iordaniya, Marokash, Seyshel orollari, Mavrikiy, Maldiv orollari, Vetnam, Indoneziya, Tailand, Chernogoriya, Xitoy, Hindiston, Kuba va Serbiya davlatlarida kran suvini ichib bo‘lmaydi. Suv sifatining pastligi shuningdek, Yaqin Sharq (Bahrayn, Quvayt, BAA va Saudiya Arabistonidan tashqari), Afrika (butun qit’a) kabi mamlakatlarga xos.
Yels universiteti mutaxassislari va CDC deyarli barcha “postsovet” mamlakatlarida, shu jumladan Rossiyada ham qaynatilmagan “vodoprovod” suvini ichishni tavsiya qilmaydi.
Bahora Muhammadiyeva tayyorladi.
