Xitoyda milliarder kompaniyasining birjadagi aksiyalarini tushirib, izsiz g‘oyib bo‘ldi. Bu birinchi hodisa emas
Xitoyning moliyaviy guruhi rahbariyati kompaniya asoschisi va asosiy egasi g‘oyib bo‘lgani haqida China Renaissance xabar berdi.
Shaxsiy boyligi bir necha 100 million dollarga baholangan Bao Fan shu hafta boshida to‘satdan g‘oyib bo‘lgan va bir necha kun aloqaga chiqmagan.
Payshanba kuni kechki payt bosh ofisi Gonkongda joylashgan kompaniya direktorlar kengashi mahalliy qonunchilik talabiga binoan bu borada rasmiy bayonot berishga majbur bo‘ldi. Kompaniya janob Baoning g‘oyib bo‘lishi faoliyati (China Renaissance) bilan bog‘liq bo‘lishi mumkinligi haqida hech qanday ma’lumotga ega emasligi, ish hozircha odatdagidek davom etishini ma’lum qilgan. Biroq, kompaniya odatdagidek ishlashda davom etishi dargumon.
Mamlakatdagi eng yirik xususiy investitsiya xoldinglaridan birining egasi yo‘qolgani haqidagi xabar kompaniyaning birjadagi aksiyalarini tushirdi. Bayonot e’lon qilinganidan keyin bir kundan kamroq vaqt ichida uning kapitali deyarli bir yarim baravarga - 10 milliard Gonkong dollaridan 7 milliardga tushdi.
Xitoyning “Sinxua” rasmiy axborot agentligi milliarderning g‘oyib bo‘lganini “sezmagan”: uning ko‘p tilli veb-saytida g‘oyib bo‘lgani haqida xabar yo‘q.
Xitoyda yirik xususiy kompaniya egasining bunday izsiz g‘oyib bo‘lishi birinchi marta emas. Bu yo‘qolishlar turli tugaydi. Mana, so‘nggi yillardagi ikkita misol.
2017 yilda mamlakatdagi eng boy tadbirkorlardan biri, Xitoydan tashqari Kanada fuqaroligiga ham ega bo‘lgan Syao Szyanxua to‘satdan izsiz g‘oyib bo‘ldi.
Oradan ko‘p o‘tmay korrupsiyada ayblanib, tadbirkorga nisbatan jinoiy ish ochilgan. O‘tgan yili sud uni qamoq jazosiga hukm qilgan.
2020 yil oxirida esa Rossiya va boshqa mamlakatlarda mashhur Aliexpress internet-do‘konini o‘z ichiga olgan Alibaba onlayn-tijorat portali asoschisi Jek Ma uch oy davomida ommada ko‘rinmay qolgan.
G‘oyib bo‘lishidan sal oldin Ma haddan tashqari cheklangan nazorat orqali innovatsiyalarni bo‘g‘ish bilan tahdid qilgan ushbu Xitoy bozori regulyatorini tanqid qilgan.
Ushbu nutqdan ko‘p o‘tmay, Mani Xitoyning eng boy odamiga aylantirishi kerak bo‘lgan uzoq vaqtdan beri rejalashtirilgan ommaviy savdo imperiyasi qulab tushdi. Bu tom ma’noda savdo ochilishidan bir kun oldin sodir bo‘ladi va ba’zi ma’lumotlarga ko‘ra, IPO jarayoni Xitoy rahbari Si Szinpinning shaxsiy qarori bilan to‘sib qo‘yilgan.
Milliarder omma oldida ko‘rinishni to‘xtatgach, uning hibsga olinishi haqida mish-mishlar tarqaldi. Ammo g‘oyib bo‘lganidan uch oy o‘tgach, Ma kompaniya boshqaruviga qaytdi.
Ishbilarmonning uch oyni qayerda va qanday o‘tkazgani haqida hech qachon gapirmagan, ammo uning rasmiylar bilan munosabatiga darz ketgani aniq: 2021 yilning aprel oyida Alibaba bozordagi monopol xatti-harakatlari uchun qariyb 3 milliard dollar jarimaga tortildi.
Yana Bao haqidagi ma’lumotlarga qaytamiz. Bao Fan o‘z faoliyatini Credit Suisse va Morgan Stanley uchun investitsiya bankiri sifatida boshlagan. 2005 yilda esa u dastlab moliyaviy operatsiyalarda yordam beruvchi konsalting agentligi sifatida China Renaissance kompaniyasiga asos soldi.
Kompaniya o‘sishi bilan uning moliyaviy xizmatlari ko‘lami kengayib bordi va oxir-oqibat u yirik moliyaviy aktivlarni boshqarishni o‘z qo‘liga oldi.
2018 yilda yozgan maqolasida Bao Fan o‘zi asos solgan kompaniya xitoylik internet foydalanuvchilariga ma’lum bo‘lgan barcha onlayn xizmatlarning 70 foizi bilan “u yoki bu tarzda kesishgan” deb ta’kidlagan.
Internet xabarlaridan G.Xoldorova tarjima qildi.